به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی به نقل از خبرگزاری ایرنا، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی با اشاره به طرح نجات بخشی آثارتاریخی حوزه سد چندیر جرگلان استان گفت: در اثر اجرای این طرح بقایای یک زیارتگاه مربوط به دوره قاجاریه کشف شد.
علی اکبر وحدتی روز شنبه ۲۰ آبان ماه اظهارکرد: در این کاوش ها هم چنین یک زیارتگاه در نزدیک روستای یکه سعود کشف که این زیارتگاه یک سردابه و یک پلان هشت ضلعی دارد و با مصالح سنگی ساخته شده است.
وی ادامه داد: علاوه بر این موارد محوطه ای به نام گورستان ‘اسمی’ هم در نزدیک روستای یکه سعود کشف شد که بقایایی از معماری دوره سنگی است که در ارتفاعات حاشیه دره قرار گرفته و شاید حالات تدافعی و نظامی داشته باشد.
وحدتی اضافه کرد: شناخت اولیه از آثار تاریخی که در محدوده سد قرار داشتند انجام شده و باید در ۶ محوطه دیگر هم کاوش های باستان شناسی انجام شود که برای آغاز اجرای کار آنها باید پژوهشکده باستان شناسی مجوز صادر کند.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری خراسان شمالی گفت: هنوز به زیرخاک رفتن این زیارتگاه مشخص نشده و کاوشگران در حال بررسی این موضوع هستند.
وحدتی افزود: سکه های مربوط به دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی در این محوطه کشف شده است.
وی با ذکر اینکه عملیات آبگیری در سد چندیر تهدیدی برای آثار تاریخی در این منطقه نیست گفت: تفاهم نامه ای بین پژوهشکده سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و وزارت نیرو منعقد شده که در هر نقطه ای از کشور اگر سدهایی وجود دارند که احداث آنها سبب به زیر آب رفتن آثار تاریخی و یا در معرض خطر افتادن این آثار می شود قبل از آبگیری در آن سد، ابتدا مطالعات توسط این نهاد انجام و سپس اقدامات اجرایی و عمرانی اجرا خواهد شد.
وحدتی خاطرنشان کرد: کاوش های باستان شناسی در طرح نجات بخشی آثار تاریخی حوزه سد چندیر جرگلان شهرستان مرزی راز وجرگلان خراسان شمالی از دهم شهریورماه شروع شد و نیمه مهر ماه به پایان رسید.
شهرستان۷۰ هزار نفری مرزی راز و جرگلان در ۱۲۰ کیلومتری شمال غرب بجنورد واقع شده سد چندیر روستای یکه سعود این شهرستان هم اکنون آماده آبگیری برای تامین آب مورد نیاز کشاورزی و نیز آب آشامیدنی است.
تاکنون برای اجرای این سد ۸۰۰ میلیارد ریال اعتبار هزینه شده است و در سال جاری نیز ۳۰۰ میلیارد ریال هزینه می شود.
این سد از نوع خاکی با هسته رسی است که حجم آن ۱۲.۲۵ میلیون مترمکعب است که زمین های کشاورزی پایین دست سد به وسعت ۵۶۰ هکتار از آن بهره مند می شوند.
568 اثر تاریخی در خراسان شمالی به ثبت ملی رسیده است.