پیشنهاد تأسیس "صندوق مدیریت حرایم و جبران حقوق مالکانه"

نشست فصلی مدیران وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با ارائه پیشنهادی مبنی بر تأسیس «صندوق مدیریت حرایم و جبران حقوق مالکانه» از سوی مدیرکل میراث‌فرهنگی خراسان شمالی همراه شد.

به‌گزارش روابط‌عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی، علی مستوفیان مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان شمالی، روز شنبه ۴ مردادماه ۱۴۰۴ در این نشست، با اشاره به اهمیت حفاظت از حرایم آثار تاریخی و چالش‌های موجود در زمینه مالکیت‌های خصوصی واقع در این محدوده‌ها گفت: «حرایم آثار تاریخی نقش مهمی در حفظ هویت فرهنگی و تمدنی کشور دارند، اما محدودیت‌های قانونی ساخت‌وساز در این مناطق، مشکلات جدی اقتصادی و اجتماعی برای مالکان ایجاد کرده است.»

او افزود: «حل این چالش و تبدیل آن به یک فرصت اقتصادی، نیازمند تعریف ساختاری مشخص و کارآمد در قالب یک مدل فنی ـ اقتصادی است. تجربه‌های موفق جهانی نشان می‌دهد که استفاده از ابزارهایی نظیر انتقال حق توسعه (TDR) می‌تواند تعادل مناسبی میان حفاظت از میراث فرهنگی و تأمین منافع مالکان برقرار سازد.»

مستوفیان با اشاره به موفقیت الگوی «صندوق احیا و بهره‌برداری از بناهای تاریخی»، پیشنهاد کرد ساختاری جدید با عنوان «صندوق مدیریت حرایم و جبران حقوق مالکانه» تأسیس شود که با مشارکت بخش خصوصی و بهره‌مندی از ظرفیت‌های قانونی، بتواند فرآیندهای حفاظت، مرمت و سرمایه‌گذاری در حرایم آثار تاریخی را تسهیل کند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی مزایای این مدل را چنین برشمرد: استقلال مالی و حقوقی صندوق، جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در پروژه‌های اقتصادی در حرایم، کاهش نیاز به تملک مستقیم توسط دولت، رفع چالش‌های حقوقی و اجتماعی مرتبط با مالکیت در محدوده آثار تاریخی

به گفته مستوفیان، مأموریت اصلی این صندوق شامل ممیزی جامع حرایم در سطح کشور، طراحی مدل‌های بازنگری مبتنی بر فعالیت‌های اقتصادی، و اجرای راهکارهایی مانند خرید، تهاتر و انتقال حق توسعه (TDR) خواهد بود.